కొంత వయసు దాటిన తర్వాత స్త్రీలలో హార్మోన్ల అసమతుల్యత సర్వసాధారణం. హార్మోన్ల అసమతుల్యతను సూచించే కొన్ని ముఖ్యమైన సంకేతాల గురించి తెలుసుకుందాం. ఈ సంకేతాలను నిర్లక్ష్యం చేయకండి.

స్త్రీల శరీరంలో హార్మోన్లు కీలక పాత్ర పోషిస్తాయి. ఆకలి, నిద్ర, మానసిక స్థితి, శారీరక ఎదుగుదల, మొత్తం ఆరోగ్యం వంటి ఎన్నో అంశాలను ఇవి నియంత్రిస్తాయి. హార్మోన్ల స్థాయిలలో ఏ చిన్న మార్పు వచ్చినా, అది ఆరోగ్య సమస్యలకు దారితీస్తుంది. హార్మోన్ల అసమతుల్యత ఏర్పడినప్పుడు కొన్ని లక్షణాలు కనిపిస్తాయి. వీటిని ముందుగానే గుర్తించి వైద్య సలహా తీసుకోవడం చాలా ముఖ్యం.

పీరియడ్స్ సరిగా రావు:

పీరియడ్స్  క్రమం తప్పడం హార్మోన్ల అసమతుల్యతకు ప్రధాన సంకేతం. పీరియడ్స్  ఆలస్యం కావడం, ఎక్కువ/తక్కువ రక్తస్రావం, తీవ్రమైన నొప్పి వంటివి హార్మోన్ల సమస్యలను సూచిస్తాయి. PCOS వంటి సమస్యలు కూడా పీరియడ్స్  క్రమం తప్పడానికి కారణం కావచ్చు. ఈస్ట్రోజెన్, ప్రొజెస్టెరాన్ హార్మోన్లలో హెచ్చుతగ్గులు ఋతుచక్రాన్ని ప్రభావితం చేస్తాయి.

అకస్మాత్తుగా బరువు పెరగడం/తగ్గడం:

సరైన ఆహారం, వ్యాయామం ఉన్నప్పటికీ బరువులో మార్పులు రావడం హార్మోన్ల అసమతుల్యతకు సంకేతం కావచ్చు. ముఖ్యంగా, పొట్ట చుట్టూ బరువు పెరగడం ఇన్సులిన్ నిరోధకత లేదా థైరాయిడ్ సమస్యలను సూచిస్తుంది. థైరాయిడ్ హార్మోన్లు శరీర జీవక్రియను నియంత్రిస్తాయి కాబట్టి, వాటిలో మార్పులు బరువును ప్రభావితం చేస్తాయి.

చర్మం, జుట్టు సమస్యలు:

ముఖ్యంగా బుగ్గలు, గడ్డం, మెడపై మొటిమలు రావడం హార్మోన్ల అసమతుల్యతకు సంకేతం కావచ్చు. ముఖం, ఛాతీ లేదా శరీరంలోని ఇతర భాగాలపై అసాధారణంగా జుట్టు పెరగడం కూడా హార్మోన్ల అసమతుల్యతను సూచిస్తుంది. జుట్టు రాలడం, జుట్టు పలుచబడడం లేదా బట్టతల రావడం థైరాయిడ్ లేదా టెస్టోస్టెరాన్ హార్మోన్ల అసమతుల్యత వల్ల కావచ్చు.

నిద్రలేమి:

నిద్రపోవడంలో ఇబ్బంది, రాత్రిపూట తరచుగా మేల్కొనడం లేదా తగినంత నిద్ర తర్వాత కూడా అలసటగా ఉండటం హార్మోన్ల సమస్యలతో ముడిపడి ఉండవచ్చు. ప్రొజెస్టెరాన్ హార్మోన్ స్థాయి తగ్గినప్పుడు నిద్రలేమి ఏర్పడుతుంది. కార్టిసాల్ (ఒత్తిడి హార్మోన్) స్థాయి పెరగడం కూడా నిద్రను దెబ్బతీస్తుంది.

దీర్ఘకాల అలసట:

తగినంత నిద్ర తర్వాత కూడా అలసట, నీరసం అనుభూతి చెందడం హార్మోన్ల అసమతుల్యతకు సాధారణ సంకేతం. హైపోథైరాయిడిజం లేదా అడ్రినల్ ఫెటీగ్ వంటివి దీనికి కారణం కావచ్చు.

మానసిక మార్పులు, డిప్రెషన్:

తరచుగా మూడ్ స్వింగ్స్, ఆందోళన, చిరాకు లేదా డిప్రెషన్ వంటివి హార్మోన్ల అసమతుల్యత వల్ల రావచ్చు. ఈస్ట్రోజెన్, ప్రొజెస్టెరాన్, కార్టిసాల్ వంటి హార్మోన్లు మానసిక స్థితిని ప్రభావితం చేస్తాయి. ముఖ్యంగా PMS, మెనోపాజ్ సమయంలో ఈ లక్షణాలు ఎక్కువగా కనిపిస్తాయి.

జీర్ణ సమస్యలు:

గ్యాస్, మలబద్ధకం లేదా విరేచనాలు వంటి జీర్ణ సమస్యలు హార్మోన్ల అసమతుల్యత వల్ల రావచ్చు. కొన్ని హార్మోన్లు జీర్ణవ్యవస్థ పనితీరును ప్రభావితం చేస్తాయి. ఉదాహరణకు, థైరాయిడ్ హార్మోన్లలో అసమతుల్యత మలబద్ధకం లేదా విరేచనాలకు దారితీస్తుంది.

వైద్య సలహా ఎప్పుడు తీసుకోవాలి?

పైన పేర్కొన్న లక్షణాలు కనిపిస్తే వెంటనే వైద్యుడిని సంప్రదించడం చాలా ముఖ్యం. సరైన రోగ నిర్ధారణ, చికిత్స ద్వారా హార్మోన్ల అసమతుల్యతను నియంత్రించి ఆరోగ్యంగా ఉండవచ్చు. జీవనశైలిలో మార్పులు, ఆహారపు అలవాట్లు, కొన్నిసార్లు హార్మోన్ రీప్లేస్‌మెంట్ థెరపీ వంటివి వైద్యులు సూచించవచ్చు.